Rak płuca to jedna z najpoważniejszych chorób nowotworowych, z jakimi zmaga się polska społeczność. Z okazji Światowego Dnia Raka Płuca, który przypada 1 sierpnia, warto przyjrzeć się temu problemowi z bliska. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworów jest to nowotwór o największej zachorowalności i umieralności w Polsce, stanowiący ogromne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej.
Rak płuca w Polsce: statystyki
Statystyki dotyczące raka płuca w Polsce są niepokojące. Zachorowalność na raka płuca w ciągu roku wynosi u nas ok. 22 tys. Zgodnie z prognozą w 2025 r. może ona wzrosnąć nawet do 23,5 tys. Niepokojące jest zwłaszcza to, że coraz częściej rak płuca diagnozowany jest u osób młodszych, co świadczy o konieczności podjęcia pilnych działań w zakresie profilaktyki i edukacji.
Czynniki ryzyka
Istnieje wiele czynników, które mogą zwiększyć ryzyko zachorowania na raka płuca. Wśród najważniejszych wymienić można:
- Palenie papierosów: niekwestionowanym głównym czynnikiem ryzyka jest palenie tytoniu. Osoby, które palą papierosy lub były narażone na dym bierne, są szczególnie narażone na rozwinięcie tej choroby. Około 9 na 10 osób, u których doszło do rozwoju raka płuca, jest palaczami lub było nimi w przeszłości.
- Profilaktyka raka płuc – zalecenia
- Zanieczyszczenie powietrza: długotrwała ekspozycja na zanieczyszczone powietrze, zwłaszcza w miejscu pracy, może znacznie zwiększyć ryzyko raka płuca.
- Ekspozycja na substancje rakotwórcze: praca w branżach związanych z chemikaliami, azbestem, radonem i innymi substancjami rakotwórczymi zwiększa ryzyko zachorowania. Historia chorób płuc: osoby z wcześniejszymi chorobami płuc, takimi jak POChP, mają zwiększone ryzyko wystąpienia raka płuca.
Prewencja i wczesne wykrywanie
Walka z rakiem płuca opiera się na dwóch kluczowych elementach: prewencji i wczesnym wykrywaniu. Im wcześniej diagnoza zostanie postawiona, tym większa szansa na skuteczne leczenie i poprawę rokowań.
Do działań prewencyjnych należą przede wszystkim rzucenie palenia. Profilaktyka raka płuca opiera się też na znajomości potencjalnych objawów chorobowych, zachowaniu tzw. czujności onkologicznej oraz poddawaniu się regularnym badaniom profilaktycznym.
Jeśli chodzi o wczesne wykrywanie niepokojących zmian warto podkreślić, że od kilku lat funkcjonuje bezpłatny Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca (WWRP) za pomocą niskodawkowej tomografii komputerowej (NDTK). Program ten umożliwia badania profilaktyczne u osób zwiększonego ryzyka, co może znacznie poprawić szanse na wykrycie choroby na wczesnym etapie, gdy jest ona bardziej podatna na leczenie.
Nie bez znaczenia jest też konsekwentne zwiększenie świadomości. Edukacja i informowanie społeczeństwa o raku płuca, jego objawach i czynnikach ryzyka są niezwykle ważne, aby skłaniać ludzi do regularnych badań profilaktycznych. Walka z rakiem płuca to zadanie, które wymaga zaangażowania wielu instytucji: państwowych, szkolnych, pacjenckich czy mediów. Warto wykorzystać Światowy Dzień Raka Płuca jako okazję do zwiększenia świadomości na ten temat, zachęcania do prowadzenia zdrowego stylu życia i regularnych badań, a także wspierania działań mających na celu poprawę jakości powietrza w naszym kraju. Dbając o siebie i innych, możemy skutecznie przyczynić się do ograniczenia zapadalności na nowotwory. Wyłącz raka już dziś!
